Türk ili
La Belle Dame Sans Merci: “Acımasız güzel kadın” anlamına gelen Fransızca terkip. Ayrıca bu başlıkta İngiliz şair John Keats’in bir şiiri vardır.
devlet demiryolları: TCDD, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları.
Rusya (3 defa)
İspanya (3 defa)
Avrupa
DDT: Dikloro difenil trikloroethan. 1939'da üretilmeye başlanan böcek ilâcı. Kullanımdan kaldırılmıştır.
İspanyollu ve Ruslu bir lando: Lando; dört tekerlekli, içinde dingillere paralel olarak düzenlenmiş karşılıklı iki oturma sırası bulunan, üstü açılıp kapanabilen çift körüklü binek arabası.
Kanun-u Esasi: I. Meşrutiyet’in ilânıyla milâdî 1876’da Osmanlı Devletinin benimsediği anayasa. Anayasa II. Abdülhamit tarafından 1878’de askıya alınmış, 1908’de tekrar işlerlik kazandırılmış ve kısmen de olsa 1924’e kadar yürürlükte kalmıştır. Aslında bütün bu gelişmeler Tanzimat’ın bir süreğidir ve Dünya Sistemi’nin Türk topraklarındaki etkinliğini had safhaya ulaştırdığı 1908 ihtilâliyle sistem lehine sağlam bir zincire kavuşturulmuştur; ancak İstiklâl Harbi’yle kırabileceğimiz bir zincir. (Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!)
Tino Rossi: 1907–1983, Fransız şarkıcı ve sinema oyuncusu.
Allah baba kızar: Hıristiyanlardan ziyade Yahudilerin kullandığı terkip. Türkiye’de “Sezercik” filmleriyle meşhur edilmiştir.
Ateş adaları: Güney Amerika’nın güney ucunda bulunan, Şili ve Arjantin’e bağlı adalar.
Azrail: Allah’ın emri ile insanların canlarını alan melek.
gazâ beylikleri: Özellikle milâdî 13. yüzyılda Selçuklu Devletinin dağılma vetiresinde Türkiye topraklarının muhtelif bölgelerinde ortaya çıkan ve bu toprakları vatanlaştırmamıza katkıda bulunan beylikler.
Kutsal kitapları: Tevrat (?)
Avrupa’dakiler
profesör Hirsch: Ernst Eduard Hirsch, 1902–1985. Alman Yahudisi, hukukçu. 1933’te Hitler’in iktidara gelmesiyle Türkiye’ye iltica etmiş, 1943’te Türk vatandaşlığına geçmiştir. İstanbul ve Ankara Üniversitelerinde 20 yıl hocalık vazifesi görmüş, Ticaret Yasası başta olmak üzere birçok yasanın öncüsü olmuştur. Altı Ok’un Anayasa’ya girmesi, 1951’de Atatürk Kanunu’nun hazırlanması yaptığı icraatlardandır. 1953’te Almanya’ya dönmüş ve tekrar Alman vatandaşlığına geçmiştir.
Hans Reichenbach: 1891–1953, Alman Yahudisi, felsefe ve mantık hocası, neo-pozitivist. Hitler’in iktidara gelmesiyle Türkiye’ye iltica etmiş, 1933–1938 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde dersler vermiş, 1938’de ABD’ye gitmiştir.
Hititlerden kalma karasaban: Hititler, İÖ 2000’li yıllarda Anadolu’da kurulmuş devlet.
İsveç çeliğinden pulluk
Safiye: Rasulullah’ın hanımı.
Meryem: Hz. İsa’nın annesi.
Hatice: Rasulullah’ın hanımı.
besmele: Kur’ân-ı Kerim’de Tevbe Suresi hariç bütün surelerin başında bulunan ibare. Müslümanlar bir işe başlarken besmele çekerler.
Montevideo: Uruguay’ın başkenti.
Beykoz (2 defa): İstanbul’un Anadolu yakasında bulunan ve boğaza kıyısı olan ilçesi.
Kumkapı (2 defa): İstanbul’un Fatih ilçesindeki tarihî yarımadada denize kıyısı olan, meyhaneleriyle ünlü semt.
ibn-i Filip: Filip, Büyük İskender'in babasıdır. Dolayısıyla İbn-i Filip'le Büyük İskender kastedilmektedir.
İndüs: Pakistan’ın en uzun nehri. Çin’deki Tibet platosundan başlayan nehir Hindistan üzerinden Pakistan’a ulaşır ve Karaçi civarından Umman denizine dökülür. Nehrin çevresindeki vadiye de İndüs vadisi denilir.
Sinop: Orta Karadeniz'de bulunan şehrimiz.
köpeksi filozof: Sinoplu Diogenes, İÖ 412–323, kinik düşünceye mensup. Kinik, köpeksi anlamına gelen Yunanca kyon kelimesinden türetilmiştir.
Romanya boyası
sırat (2 defa): Cehennemin üzerinde bulunan ve ahirette bütün insanların üzerinden geçeceği “kıldan ince, kılıçtan keskin” köprü.
Türk çocuğu
Töton: Cermen ırka mensup insanların kurduğu tarikat, Töton Şövalyeleri. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna bağlıydılar. Katolik hacılara hac yolunda yardım etmek, hasta ve yaralıları tedavi etmek üzere hastane kurmak amacıyla oluşturulmuştur. Papa III. Innocent tarafından şövalye olarak kabul edildiler ve 19. yüzyıla kadar varlıklarını sürdürdüler. Haçlı Seferlerine katılarak adlarını duyurmuşlardır.
Gül Haç kardeşleri: Gül ve Haç Tarikatı.
Dretnot: 20. yüzyıl başlarında İngilizler tarafından üretilen savaş gemisi. Daha sonraları aynı tipteki gemilerin genel adı olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Kur’an
İsrafil: Kıyamet günü Sûr’a üfleyecek melek.
At Pazarı: İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan meydan (?)
Heraklitus: İÖ 535–475, Efes’te yaşamış filozof. “Aynı nehirde iki defa yıkanılmaz.” sözünün sahibi.
Almanlar
James marka bisiklet
babam: İsmet Özel’in babası Ahmet Bey.
Halkevi sineması: İsmet Özel’in çocukluk yıllarında Kastamonu’da bulunan sinema (?)
Yalnız bırakıp gitme bu akşam yine erken / Öksüz sanırım kendimi ben sensiz içerken: Güftesi Ahmet Refik Altınay’a, bestesi Mısırlı İbrahim’e ait uşşak şarkı.
Âdem ahfâdı
