Sakarya Muharebesi'nin en şiddetli bir anında düşman toplarının ağzından yıldırımlar yağdığı, siperlerinden cehennemler fışkırdığı bir zamanda, bütün ihtiyat kuvvetlerimizin ileri sürülerek, hayat ve memat dakikaları geçirmekte olduğumuz bir anda Fevzi Paşa'nın birdenbire gaybubeti bütün kumanda heyetini telâşa düşürmüş, Paşa'yı araştırmaya sevk etmişti. Zira, öyle bir an idi ki orada vukua gelebilecek bir mağlûbiyet bütün cepheyi sarsabilirdi. Onun için harbin seyrini kemal-i dikkatle takip etmek ve muvaffakiyetsizlik tahakkuk ettiği takdirde perişanlığa meydan vermemek için ricat emri vermek iktiza ederdi. İşte Erkânı Harbiye'nin bu kadar nazik, bu kadar ehemmiyetli bir mesele karşısında bulunduğu zaman Erkânı Harbiye reisinin gaybubeti bittabi fevkalâde mühim bir hadise idi.
— Paşa nerede, Paşa nerede?..
diye arkadaşları telâşla etrafı araştırıyorken zafer rüzgârının İslâm mücahitlerine estiği, kahraman Mehmetçiklerin düşman siperlerine girdiği haberi geliyor. Birbiri arkasından siperler işgal ediliyor, düşman neye uğradığını şaşırıyor. Fevzi Paşa'nın da ilk siperlerde olduğu anlaşılıyor.
Bütün ihtiyat kuvvetleri harbe sevk edilmiş olduğu cihetle artık geriye dönmek imkânı kalmadığını gören Fevzi Paşa, ancak bir İslâm kumandanına yakışır bir şehâmet ve teslimiyet ile kimseye haber vermeksizin ilk siperlere, düşmanla göğüs göğüse harbeden Mehmetçiklerin yanına sokuluyor:
— Evlâtlar, artık son dakikalar geldi. Ya düşman siperlerini alacağız, ya hepimiz burada şehit olacağız!
diyor ve daima yanında taşıdığı Kur'ân'ı açarak cehren okumaya başlıyor.
Bunu gören Müslüman mücahitlerinin her biri kendinden geçecek derecelere geliyor, artık siperlerde duramaz oluyorlar. Süngüleri takılı olarak mâreke meydanına fırlıyorlar, "Allah, Allah" diye aslanlar gibi topların ağzına, mitralyözlerin üstüne doğru yürümeye başlıyorlar; şehit olanların üzerinden atlayarak düşman siperlerine giriyorlar; neye uğradıklarını şaşıran düşman neferlerinin hepsini can çekişmekte buluyorlar.
Ondan sonra düşmanın umumî ricati inkişaf ediyor. Katî zafer tahakkuk ediyor.
